Sakarya’nın artık bir metrobüsü var. Üstelik Türkiye’de bu sisteme geçen ikinci şehir olduk. Büyükşehir Belediyesi’nin açıklamasına göre proje yaklaşık 1,2 milyar liraya mal oldu. Şehir merkezinden Yenikent’e uzanan hatla birlikte “modern ulaşım dönemi” başladı deniyor.
Ancak ben başka bir yerden bakmak istiyorum: Bu kadar büyük bir kaynakla, başka neler yapılabilirdi?
Bir şehri sadece yollar büyütmez.
Sakarya, her geçen yıl büyüyor ama aynı oranda “yaşanabilirlik” artıyor mu, emin değilim. Metrobüs elbette ulaşımı hızlandırır, trafiği azaltır ama şehir dediğimiz şey yalnızca ulaşım değildir.
Şehri büyüten, yollar değil; insanların nefes alabildiği, çocukların koşabildiği, gençlerin öğrenebildiği alanlardır.
1,2 milyar lira, devasa bir rakam.
Bu bütçeyle bin adet sosyal konut yapılabilirdi. Bugün kiralarla boğuşan yüzlerce aileye kalıcı bir çözüm sunulabilirdi.
Aynı parayla 20 okul veya gençlik merkezi, 10 büyük park ya da 60 elektrikli otobüs alınabilirdi.
Yani sadece ulaşım değil, eğitimden çevreye kadar birçok alanda şehrin geleceği değişebilirdi.
Ulaşımda prestij yaşanıyor evet ama yaşamda eksiklik var.
Büyükşehir yönetimleri için ulaşım projeleri genelde “görünür” işlerdir. Şehrin ortasına dev tabelalar asılır, şeritler çizilir, açılış kurdelesi kesilir.
Ama sosyal yatırımlar sessizdir. Bir park açılışında kimse makas tutmaz. Bir gençlik merkezinin açılışında fotoğraf flaşları patlamaz. O yüzden tercihler çoğu zaman gösterişli ama dar kapsamlı projelere kayar.
Metrobüs projesi de tam olarak bu denklemin içinde duruyor. Modern, şık, ama sınırlı. Her gün yüz bin kişi faydalansa bile, şehrin geri kalan 1 milyon insanı bu paranın dolaylı etkisini uzun vadede hissedecek.
Metrobüs, kötü bir proje değil. Ama şehir yönetimi açısından şu soruyu sormak gerekiyor:
“Bu kadar büyük bir yatırımı, en geniş sosyal etkiyi yaratacak şekilde mi kullandık?”
Belki evet, belki hayır.
Ama şu kesin: Sakarya’nın bundan sonraki adımlarında, “prestijli” değil, insan merkezli yatırımlara daha çok ihtiyacı var.
Bunun bir kaç örneğinin adımı atıldı. AFA Kültür Merkezi, şehir kütüphanesi, Bilim Merkezi gibi.
Bu projelerin metrobüs gibi 6 ayda tamamlanmasının imkanı yok. 6 yılda tamamlanırsa tebrik ederim.
Yorumlar